De kracht van het simulatiespel

04/04/2012 Door Rick Lindeman

De eerste keer dat ik met de kracht van het simulatiespel in aanraking kwam, is toen we voor JongEZ een simulatiespel in elkaar draaiden rond oud vliegveld Valkenburg. Wat nu te doen met het terrein nu het niet meer als vliegkamp werd gebruikt? Woningbouw of toch iets anders?

Jonge EZ-Ambtenaren stoeiden, vaak voor het eerst in een (gemaakte) politieke wereld, en ontdekten dat goed ontwikkelde plannen, soms in de praktijk niks waard zijn. Ook ontdekten ze hoe dat voelt, en om die ervaring ging het. Dat gevoel had ik ook gehad, in het echt, maar eerder in spellen rond Purmerend en de Zuiderzeelijn. De Campus Den Haag van de Leidse Universiteit was zo onder de indruk dat ze het spel kochten en voor hun eigen leergang gingen gebruiken.

Onlangs deed ik mee in het LEF Future Center aan een simulatiespel rond het Nieuwe Werken, georganiseerd in samenwerking met Het Buitenhuis (o.a. @yuenyen als trekker). Grappig hierbij is dat het onderwerp (Het WK voetbal organiseren in 2018) hier eigenlijk maar een bijrol speelde. De bedoeling hier was om te testen of een serious game kon bijdragen aan het invoeren van het nieuwe werken. De deelnemers moesten zelf uitzoeken of Yammer, Skype, Google Docs, de “ouderwetse GSM” of andere samenwerkingsvormen hun konden helpen om samen te werken. Hier ging het dus om serious gaming toe te passen om samenwerk-vaardigheden te trainen.

En daarmee komen we aan de kern van simulatiespellen of “serious gaming“. Het zijn in mijn optiek middelen om vaardigheden over te brengen. En dat hoeft helemaal niet zo uitgebreid en ingewikkeld te zijn.

Onlangs ging een collega weg. In het kader van Kennisbehoud hebben we een simulatiespel georganiseerd. Eerst werd in een successenworkshop gekeken welke interventies deze collega in het verleden had gedaan om doorbraken te bereiken in een vastzittend proces. Vervolgens werden die interventies ontleed volgens de theorie van het politiek handelen van Hetebrij. Hier schreef ik al eerder over op dit blog.

Vervolgens werd een fictieve situatie gecreëerd, die wel moest vastlopen. Details hierover (de situatie en de rollen, vrij te gebruiken) vind je na de “Lees meer”. De deelnemers mochten vervolgens hun eigen interventie bedenken. Hierbij stond de positionering, het gebruik van communicatie/macht en de agendering centraal.

De collega die wegging mocht vervolgens als in een “Masterclass” hun interventies beoordelen. En zie, de expert had het anders aangepakt. De deelnemers leerden op deze manier hoe het speelveld te veranderen. Wat opviel is dat de deelnemers zich in de optiek van de expert precies de vragen gingen stellen, die je ook in het echt stelt.

Het hele spel duurde een klein uur in een debrief van drie uur, maar leverde meer impliciete kennis op dan in alle dossiers stond.

Simulatiespel Windenergie

In de provinsje West-Fryslân, zijn er diverse partijen bezig met windenergie. Een ieder van u heeft hier een belang en een rol. Vandaag, op 26 maart 2012 is er vergadering in het provinsjehus in Hoorn, de trotse hoofdstad van West-Fryslân, dat in 1297 onverwacht de slag bij Vroonen won, en zich van het Hollandse juk bevrijdde. Doel is een stap verder te komen en een gemeenschappelijk plan te maken.

Er zijn een aantal varianten: windparken in de woeste Zuyderzee, windparken in het agrarisch gebied, of op langs de brug naar Stavoren.

West Fryslân is een vanoudsher agrarische provincie met veel veeteelt. Het gaat hier niet zo goed mee, dus er wordt druk gekeken naar manieren om de provincie te moderniseren en nieuwe inkomsten bronnen te vinden.

West-Friesland heeft voornamelijk een agrarisch karakter, met lange lintdorpen. In West-Friesland zijn een aantal grotere plaatsen zoals Hoorn (centrumfunctie voor West-Friesland), Enkhuizen, Schagen, Medemblik en Heerhugowaard. Vooral de havenplaatsen Hoorn en Enkhuizen hebben een historisch karakter, hetgeen zij te danken hebben aan de VOC. West-Friesland is ook voor de watersport erg populair, dit doordat de regio aan het IJsselmeer en het Markermeer ligt. Door alle sloten en vaarten is West-Friesland ook goed bereikbaar met de boot en door een net aangelegd fietsroutenetwerk is ook heel West-Friesland met de fiets bereikbaar. De fietspaden in West-Friesland worden goed onderhouden, omdat de regio het voor een groot deel moet hebben van de fietstoeristen.

Rol:

Directeur Elektriciteitsbedrijf

U heeft al een aantal windmolens in het gebied staan, en u wilt er mee, het goedkoopste is gewoon op zee, maar die verdomde vogels en habitat richtlijnen houden het tegen
Doel: windmolens, maar alleen als u controle houdt, geen deelname in burgerinitiatieven.
Motto: Wij zijn er voor de burgers, dus wij regelen dat,
Doel overleg: Een project, zonder burger collectieven enzo.

Gouverneur West-Fryslân.

Nu het minder met de veeteelt gaat, wilt u West-Fryslân positioneren als windinnovatie. Meer meer meer. Aangezien uw termijn afloopt, zou een commissariaatje bij een grote energiemaatschappij u trouwens wel wat lijken, en de milieuactivisten vindt u maar stinken.
Motto: De toekomst komt uit de lucht
Doel overleg: Een project, liefst met een grote partij

Boer Jan

Het gaat nu niet zo goed met uw boerderij, dus een paar molentjes. Maar dan wel zelf de regie met uw dorp. Zo hebben uw voorvaderen zich immers vrijgevochten van de Hollanders. Samen een collectief is uw droom, en die hoge heren een hak zetten dat vindt u eigenlijk ook wel prettig.
Motto: Hiervoor hebben wij Floris V niet verdreven!
Doel overleg: een windmolen project collectief in het dorp. 

Brandganzen Brandalarm!

Als voorzitter van de locale milieubeweging zit u in een spagaat. U bent voor windenergie, maar uw geliefde brandganzen wilt u niet opofferen. Dus zal het  op het land moeten kunnen.
Motto: Beter 10 brandganzen in de lucht, dan een windmolen in Zee.
Doel overleg: Windmolens op boerenland.

Rijkswaterstaat directie Groningen-Fryslân-Westfryslân

Het wegonderhoud van de brug naar Staveren is een stuk hoger dan verwacht. De provinciale staten van West-Fryslân denken aan een onderzoek. U dient snel met een alternatief plan te komen. Wat als er nou allemaal windmolens langs de brug zouden staan, u zou geld kunnen verdienen? Trouwens, zouden we dan ook de oude spoorlijn van Hoorn naar Medemblik niet weer kunnen revitaliseren.
Motto: De snelste weg naar modern West-Fryslân is onze brug.
Doel overleg: een project op de brug.

Burgemeester Schellinkhout. (PvdA)

Uw dorp ziet heel veel kansen, veel burgers die iets willen, en die dijk bij u voor de deur zou eigenlijk ook wel geschikt zijn. Dus kom maar op met die molens. Die grote partijen, dat ziet u misschien niet zo zitten.
Motto: Het waait nergens zo hard als in Schellinkhout.
Doel overleg: Een project in Schellinkhout

Gedeputeerde (CDA)

Uw partij is inmiddels voor kernenergie, dus vanuit het Haagse zijn de instructies te wijzen op de voordelen van Kernenergie; de nabije centrale van Petten zou opgewaardeerd kunnen worden. Als het dan niet anders kan, sluit u zich aan bij de boeren. Immers zij zijn uw achterban.

Doel: In principe proberen alles namens de provincie te blokkeren, maar als u het gevoel heeft dat er iets gebeurd, kunt u een overwinning van de boeren ook als overwinning verkopen.

Greenstroom

U groeit steeds verder en zoekt naar nieuwe leveranciers. In andere locaties zoals Zeewolde participeert u in locale projecten, daar bent u niet bang voor. Door de grote partijen en door de politiek wordt u nog niet zo serieus genomen. U bent op zoek naar bondgenoten.Doel overleg: met twee of drie partners iets starten.

Wethouder Hoorn (SP)
Het prettigst voor u is als dorpen om u heen wat regelen, want dat levert voor Hoorn zonder veel te doen schone energie op. Beetje in de winst participeren door investeren zou misschien ook wel kunnen. De hoofdstad moet niks van de provincie hebben, dus voorstellen door gedeputeerde of commissaris vindt u eigenlijk niks. Dat grote energiebedrijf kent u wel als een betrouwbare partij.
Doel overleg: Een project met dat grote energiebedrijf en de gemeenten om Hoorn starten, u heeft wat wisselgeld.