gepubliceerd in Go
De link tussen Brazilië en onze geliefde denksport mag dan niet meteen
de eerste zijn, waaraan je bij het land van Carnaval, Samba en Futebol denkt, toch is in de metropool São Paolo het Zuid-Amerikaanse Go Centrum gevestigd. Rick Lindeman nam er een kijkje.
In het begin van de twintigste eeuw woonden er woonden er ongeveer 20.000 mensen in São Paolo. Rio de Janeiro, de toenmalige hoofdstad van Brazilië, was 20 keer zo groot. Vanuit São Paolo vertrokken er wel steeds meer expedities naar het woeste binnenland. Deze bandeiristas vormden de basis voor de huidige stad.
Om de snel groeiende stad te ontwikkelen, moesten er spoorwegen worden aangelegd. Hiervoor werden arme Japanners gerekruteerd, die en masse op de boot naar Santos, de nabijgelegen havenstad stapten.
In 2005 heeft São Paolo 18 miljoen inwoners, en is daarmee na Mexico City en Tokio de grootste stad van de wereld. Hoewel het spoorwegnet is afgebroken, wonen er inmiddels 1,2 miljoen Japanners in de metropool. Zij wonen voornamelijk in hun eigen wijk, Liberdade. Dit stadsdeel is volgens de inwoners meer Japans dan Tokio. Er verschijnen dagelijks drie Japanse kranten.
Toen Kaoru Iwamoto begin jaren 90 zijn plan voor de continentale Go-centra lanceerde, moet het oog van de Nihon Ki-in dan ook redelijk snel op “Sampa” zijn gevallen. Medio jaren 90 werd het dan ook geopend.
Afgelopen februari was ik in Brazilië voor mijn werk, het ministerie van Economische Zaken. Toen ik hoorde dat ik ook langs São Paolo zou komen, ging er bij mij een lichtje branden. Op Internet was er echter niets te vinden. Via Erik Puyt van het EGCC, en Tokuko Uechi, van de buitenlandse relatiesafdeling van de Nihon Ki-in werd ik uiteindelijk uitgenodigd. Henri Iamashita, en de heer Hiramitsu, vice-president van het centrum, voelden zich zeer vereerd als ik zou komen.
En aldus vertrok ik op zaterdagmiddag vanaf het gazon, waar de Nederlandse Consul-generaal, Hans Glaubitz, ons een heerlijke lunch had geserveerd, naar het Go-Centrum. São Paolo is echter zo gigantisch groot, dat een taxi-chauffeur niet zomaar een adres vindt. Hoewel de man heerlijk melancholisch kon vertellen over het onvermijdelijke verlies van zijn Palmeiras in de voetbalderby de komende dag tegen São Paolo FC, duurde het ruim een uur voordat we er waren.
Eenmaal aangekomen trof ik een zaal vol oudere Japanse heren gebiologeerd kijkend naar hun bord. Ze hadden exact dezelfde stenen als in het EGCC. In mijn beste Portugees vroeg ik naar de heer Iamashita. Ik werd naar boven verwezen.
Iamashita zat bij het Braziliaans kampioenschap. Dit gold als kwalificatie toernooi voor het Wereld Amateur Go Kampioenschap. De beste Braziliaan, Ronaldo Yasuki Matayoshi, werd in 2000 achtste. Dit jaar was het echter het jaar van de jeugd. Nieuwe talenten zouden een kans krijgen.
Er waren 10 deelnemers, variërend van 1 kyu tot 6de dan. Deze rankings was gebaseerd op hun internet ranking. De strijd leek te gaan tussen Fabio (5D) en Alessandro (6D). Dit waren beide Brazilianen met een spoortje Japans bloed, maar in de smeltkroes die deze wereldstad is, viel niemand dat op. Fabio Iamashita (12 jaar) won uiteindelijk het toernooi.
Iamashita vertelde dat er ongeveer vijfduizend Paulistanos Go speelden. Naast deze Japanse club, was er ook een Chinese en een Koreaanse club. Een keer per jaar was er een groot toernooi tussen deze clubs. In de rest van Brazilië spelen er nog een paar duizend mensen Go. Oude eerste generatie Japanners komen dagelijks spelen in zijn centrum.
Internationaal waren er ook toernooien. Een keer per jaar ging een afvaardiging naar van de club naar het toernooi van Latijns Amerika, waar spelers van Mexico tot Chili samen kwamen. Vooral als het in een van de nabije landen (Paraguay, Uruguay of Argentinië) was, waren dit grote delegaties.
Ik sprak ook nog met Michele, die trots vertelde hoe hij zijn reis naar het WK paren had verdiend: hij had zijn collega Go geleerd, en twee dagen erna het NK paren gewonnen. Hoewel in Brazilië op de voetbal tribunes evenveel vrouwen als mannen staan, blijkt dit probeem toch universeel.
Na grondig te zijn verslagen door een aantal talenten, verliet ik de Nihon Ki-in weer. Ik werd uitgenodigd de volgende dag bij dhr. Hiramitsu te komen eten, doch dat kon door mijn werkverplichtingen niet. Toch is er geen betere Sushi te vinden, dan die in São Paolo, met een goed glas Caiperinha erbij.
Nihon Ki-in America do Sul
Rua Dr. Fabrício Vampré, 116 (metrô Ana Rosa)
São Paulo
Tel. (0055-11) 5571-2847